Επεμβάσεις LASIK για διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού με τη χρήση femtosecond laser.

LASIK

Αποτελεί την πιο δημοφιλή και συχνότερα εφαρμοζόμενη τεχνική εδώ και περίπου 20 έτη.
Στην τεχνική LASIK, διαχωρίζεται το ανώτερο στρώμα του κερατοειδούς (δημιουργία κρημνού/Flap) με femtosecond laser και στη συνέχεια γίνεται η σμίλευση του κερατοειδούς με Excimer laser. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με την επανατοποθέτηση του κρημνού στην αρχική του θέση αφήνοντας την επιφάνεια του οφθαλμού σχεδόν άθικτη.

• Το πρώτο βήμα, είναι ο διαχωρισμός του ανώτερου στρώματος του κερατοειδούς (1/5 σε πάχος), για την δημιουργία ενός κρημνού (flap), με την νέα τεχνολογία Femtosecond Laser.  Έτσι, δίνεται η δυνατότητα κατασκευής του flap με μεγάλη ακρίβεια, χωρίς να χρησιμοποιείται πια νυστέρι.
• Το δεύτερο βήμα είναι η σμίλευση του κερατοειδούς με Excimer Laser, για τη διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας ή/και αστιγματισμού σε βαθύτερα στρώματα του κερατοειδούς.
• Τέλος, το κομμάτι του κερατοειδούς (flap) που έχει υποστεί το διαχωρισμό ξανατοποθετείται στην αρχική του θέση, με αποτέλεσμα η επιφάνεια του οφθαλμού να είναι σχεδόν άθικτη.

Αρχικά, το Excimer Laser εφευρέθηκε από την εταιρία IBM, προσανατολισμένο στην τεχνολογία του μικροτσίπ. Στην Οφθαλμολογία εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το 1983, για την αφαίρεση ουλοποιητικού ιστού από τον κερατοειδή. Σήμερα, εκατομμύρια επεμβάσεις με τεχνικές Laser έχουν πραγματοποιηθεί σε όλες τις χώρες. Μετά από πολυετή έρευνα, η επέμβαση διόρθωσης της όρασης με Laser εγκρίθηκε από το FDA το 1995. Εκτιμάται ότι περισσότερες από 1.500.000 τέτοιες επεμβάσεις γίνονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Το Εxcimer Laser ενεργεί μέσω αφαίρεσης κερατοειδικού ιστού με εκπληκτική ακρίβεια. Δεν μεταφέρει θερμότητα και γι’ αυτό λέγεται «κρύο» Laser. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένας κερατοειδής τέλεια διαμορφωμένος, που επιτρέπει στο φως να εστιάζεται με ακρίβεια επάνω στον αμφιβληστροειδή.

Τα femtosecond laser είναι laser που χρησιμοποιούν παλμό πάρα πολύ μικρής χρονικής διάρκειας 10-16/sec. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια πολύ μικρή ποσότητα ενέργειας να εφαρμόζεται για πάρα πολύ μικρό χρονικό διάστημα και να δημιουργεί στους ιστούς μια μικροσκοπική αλλαγή που μοιάζει με “έκρηξη”.

Η κλινική τους εφαρμογή στον κερατοειδή του ματιού έχει βρει άνθιση γιατί αυτή η τεχνολογία μπορεί να καθοδηγηθεί, έτσι ώστε να εφαρμοστεί σε συγκεκριμένο βάθος και θέση. Μία από τις πιο σημαντικές τους εφαρμογές είναι στις επεμβάσεις διαθλαστικής χειρουργικής και συγκεκριμένα στην επέμβαση LASIK για διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού.  Στις επεμβάσεις αυτές, τα femtosecond lasers αντικατέστησαν το μηχανικό μικροκερατόμο,ένα εργαλείο που χρησιμοποιούταν από το χειρουργό για τη δημιουργία του κερατοειδικού κρημνού, του λεγόμενου flap.

Τα πλεονεκτήματα του femtosecond laser σε σύγκριση με το μηχανικό μικροκερατόμο έχουν να κάνουν κατά κύριο λόγο με την ακρίβεια στη δημιουργία του flap. Στις επεμβάσεις διαθλαστικής χειρουργικής με laser, το μέγεθος, το σχήμα και το πάχος του flap είναι πολύ σημαντικά. Ακόμη μεγαλύτερης σημασίας είναι η πεποίθηση των περισσοτέρων διαθλαστικών χειρουργών ότι πρέπει να διατηρείται και να γίνεται σεβαστό ένα υπολειπόμενο πάχος κερατοειδούς.  Ο άθικτος κερατοειδής πρέπει να έχει πάχος μεγαλύτερο από 250μ. Το να προχωρήσει κανείς κάτω από αυτό το πάχος θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια κατάσταση που ονομάζεται «εκτασία».

Εκτασία είναι μια κατάσταση του κερατοειδούς όπου ο κερατοειδής είναι τόσο λεπτός που δεν μπορεί να αντιρροπήσει την εσωτερική πίεση του ματιού (ενδοφθάλμια πίεση). Κατά συνέπεια, ο κερατοειδής κυρτώνεται προς τα εμπρός και παραμορφώνεται. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτηθεί ακόμη και μεταμόσχευση κερατοειδούς για να αποκαταστήσει τη βολβική ακεραιότητα. Με τη χρήση του μηχανικού μικροκερατόμου, που καθοδηγούταν από το χειρουργό, η ακρίβεια και κυρίως η επαναληψιμότητα του αποτελέσματος ήταν πολύ δύσκολο να προβλεφθούν, ενώ αντιθέτως με τη χρήση του femtosecond laser, όλες οι παράμετροι προγραμματίζονται ήδη πριν από την έναρξη του χειρουργείου και η ακρίβεια του αποτελέσματος είναι, με τον τρόπο αυτό, εγγυημένη.

Τα femtosecond laser δείχνουν να είναι η κορωνίδα των επεμβάσεων LASIK παγκοσμίως και στην χώρα μας. Σίγουρα προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Δεν είναι τυχαίο ότι πολύ αυστηροί οργανισμοί όπως είναι η NASA, το Αμερικανικό Ναυτικό επιβάλουν  την χρήση τους εαν πραγματοποιηθούν επεμβάσεις μυωπίας σε πιλότους.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του νέου αυτού laser είναι ο συνδυασμός ταχύτητας και ασφάλειας που υπόσχεται. Χαρακτηριστικά, flaps με διάμετρο 8mm και βάθους 120μm πραγματοποιούνται σε 6-7 δευτερόλεπτα. Παρ’ όλα αυτά, η ποσότητα ενέργειας που μεταβιβάζεται στον κερατοειδή είναι εντυπωσιακά χαμηλή. Ο τεχνικός του σχεδιασμός είναι προσανατολισμένος στη χρήση της χαμηλότερης δυνατής ποσότητας ενέργειας χωρίς θυσίες στην ταχύτητα ή στην ακρίβεια.